Không, nói vậy không đúng. Thì chính vì lo lắng quá, người có muốn sống thêm ngày nào nữa đâu! Tôi thường nghe má tôi kể: hễ ba tôi đi cho ngựa ăn, hoặc vắt sữa bò mà lâu không thấy trở lại, thì má tôi vội vả đi kiếm, sợ trông thấy xác chồng lủng lẳng ở đầu một dây thừng. Tôi vẫn không chừa, tôi xuẩn quá.
Nhưng chẳng may chiếc xe của tôi lạc đường thành thử đi tới khu vườn một giờ sau các xe khác. Bảo hiểm về bệnh tật, hoả hoạn và tai nạn bất thường khác Ông Hoàng xứ Galles, bây giờ là công tước Windsor đã nếm cái nùi ấy.
Phải nói tôi đã tiến tới một quan mới mẻ về tôn giáo. Mới rồi, tôi nói chuyện suốt buổi tối với ông Paul W. Từ đó tới nay, tình hình con người có lẽ khá hơn chăng? Ta cùng nhau xét thử coi nào:
Englert, sở dĩ đến nay còn sống là nhờ tự tìm được bí quyết ấy. Bổn phận quan trọng nhất của những tín đồ bất cứ đạo nào vẫn là: "Thương người như thể thương thân". Kinh nghiệm đó đã giúp ông hiểu rõ đời sống người Pháp.
"Tôi theo đúng đúng như vậy, rồi sau hai tuần, tôi đặt mình nằm là ngủ được. Bọn tín đồ cuồng nhiệt của giáo chủ Mohammed thường xâm trên ngực những câu thơ trong kinh thánh Koran. Ông ta cũng biết pha một ly nước ngon bằng trai chanh độc.
Ngày 31-7-1944, khi hay tin ông chết thình lình tại Sứ Thần Khách sạn ở Nữu Ước, tất cả những nhà doanh thương trên đường Wall Street đều như bị sét đánh, vì ông là một nhà tài chính quan trọng nhất ở Mỹ. Tôi sợ hoảng khi nghe một đứa bạn lớn, tên Sam White, doạ sẽ cắt lấy tai. Rồi ông ghi trong nhật ký: "Tôi không cô độc".
Nửa đêm về nhà, tôi mệt mỏi đến nỗi vừa lăn xuống giường được vài giây đã thiếp đi rồi. Nhưng cháu chắc rằng cố sẽ nén buồn được, nhờ chân lý cô đã tự tìm thấy. Đã đành, trên kia tôi chỉ kể những ưu tư của tuổi thơ và tuổi xuân, nhưng biết bao lần nỗi lo của người đứng tuổi cũng gần vô lý như vậy.
Cứ như thế, các bà chẳng cần phải đến viện để cho người ta thoa bóp mặt nữa. Miệng tôi khô, chân tôi quỵ, tim tôi đập thình thình. Rồi ít lâu sau, lại biến ra nhiều chứng khác.
Nếu bạn bảo hiểm sinh mạng để khi chết, gia đình bạn có một số tiền, thì tôi xin đừng theo lối cho lãnh tiền một lần tột. Vậy điều kiện mầu nhiệm đó là gì? Là một lòng khao khát và hăng hái học hỏi, một ý chí cương quyết quẳng gánh lo đi để bắt đầu một đời sống vui vẻ. Khi ông còn là một tác giả trẻ tuổi hăng hái, ông lo lắng vì mất ngủ, cho nên ông xin một công việc nặng nhọc tại sở Hoả xa trung ương ở Nữu Ước.
Câu chuyện ông kể lại dưới đây trong một lớp giảng của tôi ở Nữu Ước, đã được ban giám khảo của trường chấm thưởng: Nhờ máy ra đa chúng tôi biết có một đoàn tàu nhỏ của quân Nhật đương tiến tới. Đã kinh nghiệm nhiều lần, tôi thấy rằng sự quyết định là một điều rất quan trọng.