Chừng nỗi cọc, có kẻ xúi dục hay lòng tự ái bị chạm quá, thì bạn trai không nhịn ai đâu. Nói cho đúng họ muốn sống trong một khí hậu yêu đương để con tim có dịp thông cảm với những nhân vật đang quay cuồng, lăn lộn giữa ái ân. Những nhà giáo dục nam thanh nên am hiểu giai đoạn khủng hoảng về tâm hồn nầy của bạn trai để hướng dẫn họ giữ lòng băng tuyết.
Có cái người ta gọi là nam tính hòa trộn trong từ toàn thân xác, tâm thần bạn trai đến lối xử thế của họ. Họ không đáng trách đâu mà đáng ta giúp đỡ qua thời kỳ nguy hiểm nầy. Ai khổ hơn người đi hay kẻ ở.
Lúc thay đổi quần áo họ lo kín đáo. Tôi có dịp tiếp xúc với một số người nọ tôi cho là điển hình nhất trong sự sợ vợ. Họ không phải nguôi tình yêu mẹ, nhưng bây giờ họ không còn đem hết tâm hồn vào sự quyến luyến bên gối mẹ như lúc còn măng.
Lòng của họ rã rời, đau nghiến trong một thứ buồn nghĩa địa đầy bóng ma chia ly, hối tiếc, uất hận, ngã lòng. Người bạn gái vì hoàn cảnh nào đó không nghĩ đến việc tìm tình yêu ở kẻ lớn tuổi hơn mình sẽ đeo đuổi bạn lòng của mình bấy lâu nay. Mà gieo gió tất nhiên gặt bão.
Bây giờ lúc nhân cách lớn mạnh, ai nói năng, có thái độ khinh rẻ, bạn trai bất mãn vì thấy lòng tự ái bị tổn thương. Có khi không ngay mấy lúc ấy, mà lúc họ ở một mình. Nếu bước vào những chủng viện hay nam tu viện công giáo rồi tưởng tượng một tâm hồn bạn trai vô tín ngưỡng sai lạc với một tâm hồn bạn trai tĩnh tu ta thấy có bao nhiêu khác nhau.
Nhưng tâm hồn ấy tôi thấy có thể thành công to mà cũng có thể thất bại to. Có nhiều đồ vật mẹ giấu họ. Trong chốn tu trì họ vẫn hoạt động bên ngoài và thường họ làm cho thân thể khổ nhọc để diệt dục, nhưng đặc biệt nhất là họ có một đời sống nột tâm sâu sắc nhờ thánh sủng, trong thinh lặng của linh hồn họ nếm thú vị siêu thoát, cảm thấy tránh được mọi phiền toái, rắc rối của lòng thù, vừa được cái vui lâng lâng vì làm những việc thiện cho Trời, cho người.
Không nên nói cách chơi giỡn, mỉa mai. Người lớn nhát gan có thể vì quá tự ái bởi kiêu căng. Tình của bạn trai khi hướng ngoài gia đình thì phải đáp vào một đối tượng.
Giá họ may được địa vị thì địa vị càng cao làm cho họ nhiều người bị khinh rẽ. Nhiều bạn trai thành thực và nông nỗi lắm. Họ học hành thông thái.
Nó là một việc cao cả, cao siêu thiện mỹ lắm con nhưng nếu nói sái mùa, cho kẻ không cần nghe, dư thừa và nói với ác ýnó sẽ thành khả ố. Khi danh dự đang lên như diều, lòng xuân đầy bích mộng, Nã Phá Luân yêu một thiếu nữ tuyệt sắc, giàu sang tên Désirée. Nhưng về giá trị đàn ông hơn đàn bà vì cái gì đơn giản thì mạnh mẽ, chỉ huy cái phiền đa yếu đuối.
Dĩ nhiên nếu không sửa các tật ấy về sau trên đường họ còn gặt những ác quả thảm khốc nữa, nó có thể làm đời họ tiêu tàn. Bạn gái chỉ đứng góc cạnh tình cảm, xin bạn trai sự keo sơn thì phải ngã gục dưới lưỡi dao bội bạc của họ. Nếu chàng Thúc Sinh của Nguyễn Du có hồi vênh mặt nói: