Trong thời gian nầy ai hay sách báo nào bàn về tình tâm giao họ lấy làm hân xướng để tiếp chuyện, để đọc say mê. Một bên xao xuyến về thân phận, càng chạy theo ham muốn vật chất càng thèm khát, càng thấy bất mãn, một bên sống nội tâm trầm tĩnh, yêu mến Thượng đế và nhân loại cách tha thiết và thỏa mãn về kiếp sống vì đã làm những việc thiện. Tuần lễ sau họ mặc thứ cụt, cụt lắm có thể nói theo kiểu bình dân là chó táp mấy ngày không tới.
Những bạn trai nầy ít sử dụng lý trí và đức tự chủ lắm. Nam nhân đứng nói chuyện với bất cứ ai họ khoanh tay, nghoẻo cổ và cố ý làm vậy cho khác mọi người. Hồi nầy vì ảnh hưởng của tiểu thuyết, màn bạc, kịch tuồng một số không nhỏ nam thanh cương quyết khi lập gia đình tìm cho được một người bạn xinh đẹp tài ba như những nhân vật trong tiểu thuyết, trên màn bạc, sân khấu.
Nhưng khi họ càng gào thét: Mau lên chứ, vội vàng lên với chú thì thuốc độc của dâm tình đã khiến Bịnh hoạn cắn xương như cắn rúc và tâm hồn họ cũng rã rượi mà kêu la cùng vua của ái tình trong sạch: Xét về mặt chương trình tình yêu của thượng đế thì họ là một tạo vật do lòng yêu mến vô bờ bến của Người. Vì đối tượng chánh của quyển này là phân tích tâm hồn bạn trai nên ở đây tôi chỉ gợi vài nét chánh để bạn nhận thức con người kỳ biệt của bạn trai thôi.
Con người không có quyền tự thao túng, cho mình quyền sử dụng các cái ấy cách ngang tàng. Có lắm tuổi xuân mơ ước những thú vui xác thịt rất tổn hại cho lòng băng tuyết. Những lời khuyên về kỹ thuật nên để ý đến trình độ sức khỏe nhất là những kẻ thiếu ăn, mất ngủ và bịnh tim.
thân xác họ non nớt nhưng biến đổi nhanh chóng. Không phải họ chọn theo lý tưởng người lớn đâu. Nếu trong thời thanh xuân bạn gái bị xảy ra một hiện tượng làm họ ngạc nhiên, thì trong tuổi dậy thì cũng có một hiện tượng xuất lộ cho người bạn trai, khiến kẻ nầy lấy làm lạ không ít.
Người bạn trai tu hành giàu đại đảm, lòng quảng đại tận hiến cuộc đời mình để làm hài lòng Thượng đế và cứu vớt đồng loại. Trước hết hãy nhấn mạnh góc cạnh tâm lý nầy của bạn trai Thúc Sinh. Tôi biết nhiều bạn trai khi chưa có đôi bạn hay chê vợ người nầy xấu như khỉ, bạn trăn năm người kia có một mắt, môi xệ, mắt thịt, lưng tôm, vai rút v.
Con mắt bịt bạc đây phần lớn là tại trực giác chịu ảnh hưởng tình dục. Ý chí còn kiệt lực vì đối tượng yêu không phải là sự thỏa mãn tình yêu trong sạch mà là ước vọng đê hèn trong phập phồng. Đứa nào xấu xí, xinh lịch, đen than, trắng tuyết, con gái, con trai, giàu nghèo họ coi như nhau cả.
Các chân lý ấy cao cả thật nhưng truyền nhiễm dần dần cho bạn trai, họ sau cùng sẽ mê say và xây dựng đời sống tốt đẹp. Nếu biết được tâm lý con người thì nhà giáo dục cứ bình tĩnh và cho đó là tự nhiên. Nó còn làm cho bạn trai mất sự tế nhị yêu đương.
Họ tấn công thẳng tay hết. Sống êm đềm trong tay mẹ hiền, bên bóng cha, giữa sự nuông chiều của anh chị, bà con. Mẹ bắt họ làm gì, họ nhớ thì làm, quên thì thoiâ.
Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của Fenelon hay Odyssée của Homère. Chúng ta nói cái bản chất thuần túy của nó. Như trong cuộc tranh với bạn gái hay nhiều bạn trai khác, họ có thể nghe theo kẻ khác nhưng phải đợi lúc họ bình tĩnh, êm dịu dẫn dụ họ.