Lý tưởng của Adams về một nền chính trị chỉ dựa vào lợi ích chung - một thứ chính trị phi chính trị - đã thể hiện sự lỗi thời ngay khi Washington rời ghế tổng thống. Để duy trì vị thế chủ động, để tiếp tục được tài trợ và để nổi bật lên giữa sự ồn ào, các nhóm có ảnh hưởng chính trị không hề tìm cách tăng lợi ích cộng đồng. Khi đọc những văn bản này chúng ta thấy chúng đều đúng một cách đáng kinh ngạc, đến mức chúng ta dễ đàng có ý nghĩ rằng chúng hẳn là kết quả của quy luật tự nhiên nếu không phải là của một trí tuệ thần thánh.
Nhưng mối quan hệ của tôi với bố dượng và ông ngoại đều không được trọn vẹn. Họ huy động được nguồn tài chính không giới hạn của các doanh nghiệp và nhà tài trợ giàu có, xây dựng được một mạng lưới các chuyên gia cố vấn và phương tiện thông tin đại chúng. Trong tình huống Malia đang bị ốm và không thể đi máy bay, tôi đành bỏ lỡ buổi bỏ phiếu và dự thảo luật không được thông qua.
Mình đã nhìn thấy anh ấy trên ti vi hôm tối bầu cử đấy. Phụ nữ ngồi trên ghế, đàn ông tập đá bóng cùng con trai, ông bà thì giữ trẻ con tập đứng. Tôi thường đi vắng ba ngày liền, và kể cả khi về Chicago tôi vẫn phải đi họp buổi tối, phải chấm bài hoặc phải viết báo cáo.
Nhìn về mặt nào thì lựa chọn nghề nghiệp của tôi cũng có vẻ đúng. Các cử tri nghi ngờ ngay. Nhưng chúng ta cũng cần thừa nhận là chỉ việc làm thì không thể đảm bảo người dân có thể thoát khỏi nghèo đói.
Và đó còn là niềm tin tuyệt đối vào quyền lực của ý chí đa số, hay ít nhất là của những người đòi quyền lực nhân danh đa số - khinh thường các thế lực cản trở (tòa án, Hiến pháp, báo chí, Hiệp định Geneva, các quy định của Thượng viện hay những truyền thống đang chi phối việc phân chia lại khu vực bầu cử) có thể khiến cho cuộc hành hương kiên quyết của chúng ta về New Jerusalem bộ chậm lại. Với công lý sau lưng và cả thế giới đứng bên cạnh, chúng ta đã xóa bỏ chính quyền Taliban khỏi Kabul chỉ trong vòng một tháng, các thành viên của Al Qaeda phải chạy trốn hoặc bị bắt, bị giết. Chính sách thuế của Clinton chỉ làm chậm nó đi chút ít.
Năm 1996, các nhà cải cách Indonesia bắt đầu diễn thuyết trên đường phố, công khai nói về tham nhũng ở cấp cao, về hành vi thái quá của quân đội và cần phải có bầu cử tự do, công bằng. "Em chưa bao giờ thấy rõ mình là người Mỹ đến thế anh ạ”, cô ấy nói với tôi. Lúc đó tôi sáu tuổi còn mẹ tôi 24 tuổi.
Lúc đó tôi vừa tốt nghiệp đại học và đang hoạt động cộng đồng gần cơ sở Harlem của Đại học New York. Tôi biết, nói theo cách này là sự mạo hiểm. Tôi cảm thấy kinh ngạc, không phải trước nhưng đường cong duyên dáng của tòa nhà, mà vì nó quá cởi mở trước sư ồn ào náo nhiệt của thành phố.
Năm ngoái, khi Michelle quay lại làm việc toàn thời gian, Marian đã quyết định cắt bớt giờ làm việc ở ngân hàng để có thể giúp chúng tôi đón bọn trẻ ở trường và trông nom chúng mỗi buổi chiều. Còn phần lớn là do tôi tự tìm hiểu, vì tính nổi loạn thời trẻ của tôi xuất phát từ những thay đổi về chính trị và văn hóa mà sau đó bắt đầu tàn lụi dần. Nhưng không bắt buộc phải như thế, sự phân tán quyền lực có thể buộc các nhóm lợi ích này phải cân nhắc cả lợi ích của các nhóm khác, và thực tế có khi còn phải làm các nhóm khác thay đổi cách nghĩ, cách cảm nhận của họ về lợi ích của mình.
Có lẽ cũng như những người đã bác bỏ Darwin để ủng hộ thuyết Sáng tạo thông minh[87], tôi cũng muốn thừa nhận rằng phải có ai đó đang điều khiển bánh lái dẫn dắt thế giới này. Bali trở thành nơi nghỉ dưỡng của dân chơi môn lướt sóng và các ngôi sao nhạc rock, với khách sạn năm sao, mạng Internet và các cửa hàng nhượng quyền bán gà rán Kentucky (KFC). Tôi nghĩ tôi phải dành thời gian suy ngẫm về những thành viên câu lạc bộ đó, coi đó là bằng chứng cho thấy người da trắng vẫn luôn có thái độ thù ghét đối với những người có màu da như tôi.
Trong thập kỷ vừa qua, chúng ta đã chứng kiến kinh tế phát triển rất mạmh nhưng lượng việc làm tăng thêm rất ít: năng suất lao động tăng vọt nhưng mức lương thì đứng nguyên; lợi nhuận các công ty rất lớn nhưng phần người lao động được hưởng lợi từ lợi nhuận đó lại giảm. Cuối cùng, dự luật này được sự ủng hộ của tất cả các bên liên quan. Đúng, có những người sống theo khuôn mẫu, có những người nói liên tu bất tận hay áp đảo nhân viên của họ.