Theo tôi cách chung một thiếu nữ muốn lập gia đình với một bạn trai, muốn cùng kẻ nầy hạnh phúc keo sơn, vẫn để họ bộc bạch tâm sự, thề sông hẹn biển, biểu lộ tình yêu bằng đủ cách nói mà vẫn hỏi một người lớn đáng tín nhiệm về giá trị của họ trước khi trao đổi đàn lòng. Cha thì lạc hậu, nghiêm khắc, mẹ thì lỗi thời, ưa đay nghiến. giáo dục bây giờ là chủ trí, lo cho tuổi trẻ biết nhiều để giựt cấp bằng.
Nhứt là vì trong vòng hai thế kỷ chót, người ta quá lạm dụng lòng hăng say của tuổi trẻ, tình yêu cuồng nhiệt cùng chí hy sinh dời non lấp biển của nó nên ta thấy có vô số thanh niên điên cuồng sống trong sự hứa hẹn mờ ảo và hư hỏng cuộc đời khi thấy các mộng của mình hoặc héo đi hoặc vẫn còn là mộng. Cha thì lạc hậu, nghiêm khắc, mẹ thì lỗi thời, ưa đay nghiến. Nã Phá Luân trên đường nhiệm vụ.
Biết là vậy nhưng không khôn ngoan đề phòng tai nạn. Ơû đây tôi nói đi xi nê là phương thế bạch lộ tình yêu với người tình, là mánh lới ăn trộm tình yêu kẻ khác, là cơ hội cho lòng thú chỗi dậy chà đạp nhân cách của hai tâm hồn lạm dụng chỗ xa lạ, bóng tối. Còn người nam cũng có lúc tuyệt vọng như bạn gái nhưng không thường tự tử đâu mà hễ gặp sớm duyên mới thì người tình xưa chóng thành kỷ niệm.
Vả lại lố bịch quá có lợi gì. Cũng nên cho chính bạn trai biết khía cạnh ấy của tâm hồn người cha, để tâm hồn họ vừa có sẵn tình mến mẹ hầu được hiếu thảo đầy đủ hơn khi biết quý mến cha họ cách sâu xa. Và trong hôn nhân là việc cao cả của Thượng đế sáng lập, có tính chất vĩnh cửu, hai tâm hồn phối hiệp nhau: tình yêu đã làm cho hai thể xác gần gũi nhau, do đó một mầm sống bắt đầu tượng thai, lớn lên trong cung lòng của người mẹ và sau chín tháng ra chào đời.
Khởi đầu chương nầy tôi đã nói với bạn. Oâng nói: nàng đến dạo chơi trên những chim se sẻ. Bàn viết của họ thì đúng là tiệm tạp hóa của Hoa kiều.
Nhưng phải khôn ngoan: bạn trai nên nhớ ai cũng phải qua mùa bích mộng ấy. Hồi nhỏ họ thích nghe chuyện ma, chuyện của Jules Vernes, Tấm Cám. Nói tắt, đức thanh khiết càng cao quý càng nỗ lực tranh đấu với thútính để đề phòng.
Tôi sẽ khen họ thêm ở số sau về đức hy sinh của họ. Hầu hết bạn trai lúc thiếu nhi là vậy. Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha.
Cái thời trẻ dại ấy qua, qua. Khi nào học được những cách lý luận họ thích sử dụng. Pierre Mendousse trong cuốn L'ame de la'dolescent thuật truyện một cậu bé 10 tuổi ở trường Toulouse có lối chơi kinh khiếp.
Có khi võ lực nói lên ý chí mà có khi võ lực tỏ ra nhược chí. Cứ quan sát bạn trai lúc còn trong nôi, lúc chưa có tuổi khôn thì biết. Mà không biết tại sao ông lại có thái độ trên.
Cha rầy anh, chị, họ phớt qua vấn đề gì đó có ý giấu họ: họ để ý nghe lắm lúc họ hiểu được thâm ý của cha tại sao rầy, tại sao không muốn cho họ biết. Còn những đe dọa do nghi kỵ, nói xiên xéo chỉ làm cho chí tự cường của họ gia trọng và khiến họ bực dọc thêm. Phải cho là triệu chứng đáng ngại khi con trai trong gia đình tối trằn trọc ngủ không được và khi lên bàn ăn bắt ngán.