Họ ngó qua ngó lại, ngó quần ngó áo, vuốt tóc, coi giày, sửa cà vạt, nhìn bàn tay, rờ cổ áo. Một tiếng họa mi, vài đợt gió xuân kéo mình rào rạt trên mái nhà, vừng thái dương từ dưới mí nước biển bò lên đốt đỏ một khu trời, gà eo óc gáy báo hiệu một ngày mới, chuyến về của người mẹ từ lâu xa vắng, lên đường để du lãm dịp hè, nhà có khách sang vân vân và vân vân. Biết khía cạnh tâm lý ấy khi muốn giữ mình trong sạch bạn nên tránh tội hơn là ỷ mình can đảm đối phó với nó.
Tôi căn cứ vào ngòi bút của nguyễn Du để vẽ lại bộ mặt thực của những bạn trai có bụng dạ, ngôn ngữ, tác vi sở khanh. Đôi khi họ hơi lố lăng trong cách ăn nói, khi họ bàn về điều xấu ta đừng rầy liền. Vì đầu óc hư đốn chuyên tìm nhục lạc thì nhục tình mới bị dùng sái chỗ, mới đáng gớm.
Khi đã đọc các mục trên, chắc bạn không ngạc nhiên lắm khi đọc nhận xét rất đúng nầy của Mendousse. Buồn như một gương mặt già. Ai nhận mình yếu đuối, người ấy anh dũng, người xưa đã nói mà: fortis quy senegat essefortem.
Sở dĩ từ lâu phái yếu không phát minh được nhiều công trình thuộc phạm vi trí thức là tại chế độ cổ hủ phong thực đ àn áp sự tiến triển của họ. Tôi thấy khó khuyên bạn hết buồn vì ngày xưa tôi cũng có những phút giây mà lòng nghe ngao ngán như bạn. Ngoài ra hiện tượng xuất tinh trên, vào tuổi dậy thì, người bạn trai buổi ban đầu không khỏi ngạc nhiên vì thấy ở gần cơ quan sinh dục của mình có những dương mao và những khi bang quang đầy nước tiểu hay khi bị những hình ảnh ô uế về xác thịt xâm chiếm óc tưởng tượng, thì cơ quan sinh dục chánh bị cứng lên vì sung máu.
Nhưng đ àn ông thanh niên thì coi thường sự thấy trước ngó sau. Hồi lúc lo về trung học, tôi thấy nhiều bạn trai bàn chuyện tâm tình với nhau cũng hết sức dễ dàng. Bạn trai phải luyện cho mình đức tự chủ về óc phán đoán độc lập.
Tiếng nói họ chưa kiềm hãm được. Mà nhất là bạn chịu trách nhiệm với hóa công về vận mệnh của bạn. Qua buổi tiền thanh niên rồi, bạn trai hay mắc tật hơi buồn cười nầy là vẫn ưa sự hợp lý song hễ hở môi là không lý luận mà lý sự.
Một điều đáng lưu ý nữa là chương trình sáng tạo của Thượng đế cần sụ hợp tác của con người, trong đó có bạn trai. Quả thật lòng nam thanh tuổi nầy rất giàu tự tín. Họ thế cha, gồng gánh nhiều công việc nặng nhọc.
Cũng đừng quên vạch cho họ thấy trọng trách cứu quốc của họ khi sơn hà nguy biến. Cha mẹ khi dốt tâm lý họ thì chưởi đánh họ một ngày không biết mấy chục lần. Nó là một trong những bảo vật mà tạo hóa tặng cho người đời.
Mà sao biết không có? Thưa bạn trai, cái óc hào nháng bị Đức Cứu thế mắng là mồ mã tô vôi bọc xương thúi, là những trưởng giả thích ngồi ghế nhất nơi yến tiệc ấy. Nếu họ nói giọng óc thì tiếng nhỏ nghe eo éo. hôn nhân hỏng, thưa bạn, đời mình có thể hỏng luôn.
Họ không tin Aristote trong lời nầy: Hỡi các bạn, không có tri âm. Tư tưởng, nói năng, hành động lắm lúc rất hời hợt, nông nỗi ngoài sức ta tưởng tượng. Nói vậy vẫn dè dặt nhận rằng bạn trai thiếu nhi không phải không thích dùng trực giác khi nhận định người, sự vật, hiện tượng vì như ta đã biết trong một mục trên, bạn trai lúc còn nhỏ hay xét nhận theo ngũ quan.