Nhưng cái tật lôi thôi là tật căn bản của họ. Nhìn cặp môi tươi đỏ của bạn mà nụ cười truyền ra điện lực yêu đời, tôi thấy những thử thách của cuộc sống bớt đi phần nào cường độ chua xót. Có nhiều bạn trai không có ý tìm những điều kiện nầy rõ rệt nhưng rồi ngọn sóng ái tình trá hình trong tâm giao xô đẩy họ đòi hỏi những nét diễm lệ ấy.
Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Đức tin là siêu lý được yểm trợ bởi lý trí. Bàn viết của họ thì đúng là tiệm tạp hóa của Hoa kiều.
Còn mấy anh đi đâu về ngồi ở trần hút thuốc, hơ lạnh và đợi cơm bữa. Tất cả những thái độ, cử chỉ trên vô tình đã tố cáo tâm lý bạn trai tuổi dậy thì là tâm lý sôi nổi mà trong đó bản năng tính dục tự nhiên đòi hỏi sự thỏa mãn. Theo chương trình đó lòng tự ái sẽ giúp bạn đời gặt nhiều kết quả ngoài trí bạn tưởng tượng.
Nếu người ta nói có những bạn gái đa ngôn thì phải công bình nói có những bạn trai già mồm mép. Họ thinh lặng nhưng tâm hồn họ nổi sóng gió. Thượng đế sáng thế: Tại tình yêu! Thượng đế quan phòng vạn vật: Tại tình yêu! Tất cả những ân huệ của thế nhân đều do tình yêu của Thượng đế.
Họ cũng bất mãn cái gì đang có vì chán nhàm. Một tay họ sẽ bẻ mấy cành phù dung. Họ chịu cực sưu tầm những nhạc, thi phẩm phần nhiều tích trữ sự lãng mạn, làm cho lòng bay bổng, mộng mơ.
Tập cho họ siêu nhân hóa những nghĩa cử vì sự làm ơn được đo lường bởi Đấng tối cao giá trị hơn sự thi ân cầu lợi trước mặt. Bạn trai diễn tả các thứ ấy bằng ngôn phong, tác phong mà ngoài người ta thấy có vẻ lạnh nhạt, khô khan. Cũng chính họ thường là khách của thanh lâu mà trong xã hội không mấy ai để ý.
Pierre Mendousse trong cuốn L'ame de la'dolescent thuật truyện một cậu bé 10 tuổi ở trường Toulouse có lối chơi kinh khiếp. Người ta đã nhân danh tự do, giao thiệp rộng, giải trí, học tập thiên nhiên mà giết hại bao tâm hồn trong trắng. Cờ trở gió thế nào thì đời sẽ nhận giá trị bạn thế ấy.
Nhà giáo dục nhắm ngay óc ham mê sức khỏe trai để chỉ cho họ lý tưởng đời họ. Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Điều nầy dĩ nhiên vì bạn trai giàu lương tâm nhất là khi họ được huấn luyện về lương tâm chức nghiệp.
Bà ngồi trước ông, ngang khách, còn ông ngồi dưới, nép một bên. Nhiều ông chồng bị tiếng sợ vợ không phải hoàn toàn bạc nhược, mà tại sợ cãi lộn, đánh lộn bị nhục cả gia đình. Có gì làm họ khoái chí bằng khi ngắm gương họ hy vọng thân hình họ sẽ đẹp.
Giá trị của bạn ở đó, chớ không phải ở nhan sắc, ăn mặc, tiền của. Còn một bạn trai dù hỉ mũi chưa sạch, khờ ịt về yêu đương mà hễ yêu một bạn gái thì có thái độ anh và xưng anh với người tình của mình ngay. Cầu xin những nhà giáo dục hãy quan tâm đến sự xây dựng xã hội ngày mai bằng cách hiện tại lo đ ào luyện những tâm hồn trong sạch.