Sự khôn ngoan của Thượng đế là: cho đặng một hài nhi ra đời, cho đặng cha mẹ khắng khít nhau, tìm hạnh phúc cho nhau, họ cộng lực nuôi dưỡng, giáo luyện nó phải có những lạc thú của ái tình và trong một khung cảnh hợp pháp là gia đình. Trong chương sau tôi sẽ bàn rộng vấn đề nầy. Còn bạn nói nếu không tổ chức xã hội, cải tổ chánh trị, giáo luyện thanh niên theo chương trình của bạn thì sẽ hỏng và lắm lúc bạn cảm thấy bạn là tối cần cho mọi người.
Tạitính thành thực, thẳng thắng tự nhiên chăng? Cũng có lẽ. Nhưng chương trình kỳ cục có đâu trong cốt tủy họ cứ việc thỉnh thoảng thi hành. Tôi ăn no, ăn no xong tôi treo cổ cha vì cha bắt tôi sống trưởng giả.
Vì thứ thú vị đó mà nhiều bạn trai để hồn lỡ bước trong những giấc mơ đầy bóng gã, chiêm bao lẫn bóng nàng rất tai hại mà tôi sẽ bàn rộng ở một mục sau. Ngoài những tội cô đơn hay thủ dâm họ tìm nhục lạc ở những kẻ đồng số phận mà khác phái. Trong khi đi đâu gặp cảnh vợ chồng kẻ khác sum họp, hạnh phúc họ đau xót tận đáy lòng vì nhớ bạn trăm năm, dù kẻ nầy ngày trước đối với họ có đôi lần không đặng chung thủy.
Bị bịnh, bị sa thải, không có phương thế chơi, bị cấm chơi thì họ ở ngoài cuộc chơi ngó láo láo vậy. Tôi có dịp tiếp xúc với một số người nọ tôi cho là điển hình nhất trong sự sợ vợ. Những bà mẹ biết nói ngọt ít có con trai làm biếng.
Lúc còn thanh niên tôi được giới thiệu làm diễn văn trước một khán thính giả lõi non một ngàn người. Bạn gái thì ngây thơ mà mà họ thì già mưu mẹo nên họ dùng đủ thứ lời lẽ mía mật để thu tâm. Có một từng lớp bạn trai đã và đang được huấn luyện theo một chương trình của quỷ Lucifer.
Tôi xin lược trích một đoạn. Thưa bạn! tất cả các quan niệm trên đều sai lầm không phải trai gái lớn lên là phải yêu nhau, lấy ái tình làm lý tưởng. Họ chuyển mình mạnh đến thành niên để rồi thành nhân .
Ngay cáitính thẹn thùng làtính bảo vệ của ái tình, là tính tỏ ra tế nhị về tính dục mà bạn trai vào tuổi nầy có ít hơn bạn gái. Chính Augustin và Rousseau đã qua thời kỳ mua bán thứ tình nầy. Lẽ dĩ nhiên nên đề phòng một số bạn trai tự nhiên thiên về trí nhớ mà bất chấp trí hiểu.
Phải có những tay lưu manh cho họ những bài học cay đắng họ mới ý thức được phần nàotính chất giả dối của thứ người hồi nào luồn lụy nói: Có ta đây chẳng cơn cớ gì rồi đến lúc lại trắng trợn mửa ra những lời đ ê mạt trở mặt: Nó cọng lực với thinh lặng, phụ họa với buồn chán tấn công tâm hồn ta như một thứ rắn độc rút rỉa nội tâm ta. Hễ ai không giống mình thì cho là bậy rồi độc tài đ àn áp.
Họ lại không thích ai ngang nhiên xen vô các việc thuộc thẩm quyền đảm trách gia đình họ. Điều nầy không oan cho họ chút nào cả. Dù tri âm tri kỷ vẫn nên cẩn ngôn.
Còn bạn và tôi vô lớp dạy học: coi chừng có không ít bạn trai học hằng mấy chục trường ngồi tréo ngoải dưới chuẩn bị dạy chúng ta môn sư phạm. Tai hại nữa là vì yếu đuối trước sắc đẹp họ dễ tha thứ những quái tật ở tình nhân. trong cặp mắt sáng ngời hân hoan của bạn, tôi thấy hình ảnh của Thượng Đế, nguồn hoan lạc của vạn loài.