Đánh trên dĩ vãng đen tối vì lỗi lầm một giá tréo to. Mấy câu Gần mực thì đen, gần đ èn thì sáng. Le Presbytre để gởi bạn trước khi tôi bàn với bạn cái hậu quả của buồn sầu buổi thanh xuân là sự xuống tinh thần: Ta được đời sống không phải để rơi lụy mà để sống cường tráng.
Lý tưởng của bạn trai là lúc phải đ ào luyện thân thể cường tráng, rèn đúc ý chí gang thép. Họ vô chơi được là họ vô chơi ngay. Họ không giản lược, hời hợt đâu mà họ đơn sơ hiểu theo nghĩa triết lý.
Tôi lấy làm hân hạnh bàn cùng bạn trong tất cả thành thực và tín cẩn những vấn đề hắc búa mà đại hệ nầy. Họ nói nghịch vì họ không thấy xa mà lắm lúc tại muốn tỏ ra mình là một giá trị vì lòng tự ái quá sôi nổi. Cái óc đội trời đạp đất ở đời ấy lúc dậy thì bạn trai đã có.
Ơû trên có chỗ tôi nói họ mơ mộng. Tiếng nói họ chưa kiềm hãm được. Mà từ chỗ phẫn uất đến chỗ phản động chỉ còn một bước gần.
Khuyết điểm nầy nếu không được đề phòng có thể làm hại cho suốt đời bạn trai, mấy lúc họ hăng say nông nỗi như vậy, họ quyết định về tương lai họ thì sao. Ta không đ ào luyện những bạn trai giàu tự ái thì đ ào luyện ai. Nhiều bạn gái đã lãnh những bài học chua chát vì dốt tâm lý nầy.
Tóm lại bản tính của bạn trai khác bạn gái ở chỗ không khéo tự đề cao. Con ngựa cây, trái banh cao su, con diều giấy sao bây giờ họ thấy chán quá. Họ nói cả việc rắc rối trong gia đình.
Nhiều cậu trai ăn, uống, chơi giỡn với bạn bè khi thấy bạn gái bất kể. Hạnh phúc của dân tộc bạn, hưng thạnh của loài người tùy ở bạn không ít. Bạn trai thì nhiều lúc hăng hái lắm.
Sự lo nghĩ nầy không phải là sự lo xa của tuổi lão thành mà những ý nghĩ mơ mộng pha trộn niềm hy vọng mênh mông. Phải nhận thức lẽ huyền diệu nầy của Tạo hóa, người ta mới hiểu được tại sao người bạn trai, người bạn gái có thể xác, tâm hồn mang nhiều điểm khác nhau mà tự nhiên đến tuổi dậy thì, có xu hướng sống hợp nhất nhau. Chương trình của nền giáo dục nhân xã gồm thể dục để thân thể cường tráng, trí dục để trí tuệ thông minh, giáo dục để ngũ quan tính nhuệ, chí dục để ý chí cường dũng, tình cảm dục để tình cảm cao thượng, tính giáo dục để quả tim trong sạch, tâm dục để lương tâm, linh hồn cương trực thánh đức và xã dục để khi xử thế ta bặt thiệp, biết thu tâm, dụng nhân tùy thời, tùy cảnh, tùy người mà đắc lực.
Bạn gái vì hạnh phúc của mình nên để ý điều nầy. Ưa lý luận, nói đúng hơn là ưa lý sự nhưng bạn trai không thích thiên hạ lý phục mình lắm đâu. Bạn đừng quá bi quan mà đả đảo đến làm bạch bản.
Khởi đầu chương nầy tôi đã nói với bạn. Thứ tật chuyên môn kỳ dị nầy thưa bạn, là tật nguy hiểm. Bình thủy tinh rủi bể, có khéo hàn đến đâu vẫn còn di tích, tâm hồn nam thanh mà vấp té vào dâm ô làm sao khỏi lu đi những vẻ kiều diễm của khiết bạch.