Mà nếu ta để tâm hồn chìm lặng trong mơ mộng không kềm hãm thì những khí lực phải tiêu ma, ý chí kiệt quệ. Lòng lạc quan nầy làm cho họ thấy mình nổi bật lên một phần nào trong gia đình, trong xã hội mà họ giao thiệp. Bạn dư biết ái tình của nam nhân là ái tình bồng bột và có xu hướng lan rộng.
Căn cứ trên tình cảm ái tình của bạn trai thường là thứ ái tình người ta gọi là ái tình tiếng sét. Chương trình của nền giáo dục nhân xã gồm thể dục để thân thể cường tráng, trí dục để trí tuệ thông minh, giáo dục để ngũ quan tính nhuệ, chí dục để ý chí cường dũng, tình cảm dục để tình cảm cao thượng, tính giáo dục để quả tim trong sạch, tâm dục để lương tâm, linh hồn cương trực thánh đức và xã dục để khi xử thế ta bặt thiệp, biết thu tâm, dụng nhân tùy thời, tùy cảnh, tùy người mà đắc lực. Ông muốn nói giáo sư thiếu đức khiêm nhu.
Người xưa nói: lời nói bay đi, chữ viết tồn tại. Rồi oái ăm nữa: trong khi Josephine chùng lén ăn vụng tình yêu với Charle, qua mặt Nã Phá Luân, vơ vét tiền của, của người anh hùng hy sinh nầy để nuôi Charle thì anh chàng có máu sở khanh lại say mê hằng lố cô đ ào, kỹ nữ khác. Tôi ngại quá khi bàn với bạn về vệ sinh.
Bonnet thì bi quan ngạo nghễ: Bạn hữu như xe tắc xi: Trời nổi giông tố thì người ta không thấy chúng. Nếu chàng Thúc Sinh của Nguyễn Du có hồi vênh mặt nói: Xin bạn hiểu cho ở đây tôi nói tâm tính tự nhiên.
Họ vẫn nhận phần xác là phương thế của phần hồn, vẫn nhận sự cần thiết của các hoạt động trong thế gian như họ mê say một phần hơn các hoạt động ấy là sự kết hợp triếng trang với Thượng đế trong một tình yêu phụ tử tuyệt vời cao quí. Mà suy nghĩ làm sao được khi trí năng của bạn trai chưa đầy đủ: nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm khôn dại trên đời. Nhưng chúng chứa bài học cao quí.
Đến khi bạn gái nhận họ ra là mã tô vôi thì đời đã bị hôi thúi. Cổ của bạn trai từ 17 tuổi về sau phát triển chậm và có dung dạng gần nhất định sau 20 tuổi. Hồi đó gặp đứa bé nào họ cũng xáp lại chơi giỡn.
Nhưng đó là những hạt châu trên sa mạc. Nói đến đàn ông, trong đó có bạn trai, phải nhớ điều nầy: là họ nhịn thua ai cái gì chớ không bao giờ chịu mất danh dự. Chúng tôi biết có nhiều lòng trai khi yêu ai có thiện chí lắm, có những ý tưởng trong sạch cao cả lắm, nhưng cứ chung mà nói, ái tình của họ mặc dầu họ không ý thức, tàng trữ yếu tố xô đẩy họ đến chỗ chiếm hữu người bạn gái mà họ mến yêu.
Họ làm thinh không có nghĩa là lòng họ chai đá. Tình yêu siêu nhiên không có, tình yêu xác thịt bấp bênh: nội tâm khủng hoảng. Trong khi trao đổi đ àn lòng, người bạn trăm năm sẽ là nguồn an ủi cho bạn, phương thế giúp bạn thành công và là kẻ giữ gìn bạn sống thanh sạch, tiến phát trên đường tu đức.
Còn quên thì có kẻ sẵn sàng lắm. Cái lợi bằng một cái dĩa bỗng đến, ai không chụp họ cho là bất tài vô đức. Chúng chỉ bổ ích đặc biệt cho kẻ thành nhân hay thanh niên từ 17 tuổi dĩ thượng.
Họ có thân thể cường tráng đấy, nhưng ống khóa tâm hồn của họ không chắc. Cậu trai nào có dáng điệu thiếu nữ thì họ mê như người ta mê đ àn bà và một khi họ cam kết xây đời bằng hữu keo sơn nơi kẻ ấy rồi thì họ bắt đầu hết yêu kẻ ấy ngay và bắt đầu yêu cậu trai khác. Xương sống ái tình của họ là yếu tố ích kỷ.